Predsjednik opštine Berane Dragoslav Šćekić prisustvovao je, na poziv predsjednika Srbije Aleksandra Vučića i gradonačelnika Beograda Zorana Radojičića, svečanosti povodom otkrivanja spomenika Stefana Nemanje u centru Beograda. Kod nekadašnje Željezničke stanice, svečano je sinoć spomenik Stefanu Nemanji, velikom županu i jednom od najvećih srpskih vladara, otkrio predsjednik Srbije Aleksandar Vučić. Poručio je da je od Stefana Nemanje do danas srpski narod državotvorni narod. „Bez svijesti da je postojao neko prije nas, ko je imao snove koje mi danas živimo, nijedan san o budućnosti nije moguć“, istakao je Vučić. Kako je naglasio, ponosan je jer stoji naspram Nemanjine ulice koja ide ka Hramu Svetog Save. „To je najlepši pravoslavni hram na svijetu, i kao što je on izgrađen, tako će biti obnovljen Hilandar i cijela Srbija“, poručio je srpski predsjednik. Spomenik Stefanu Nemanji koji je otkriven na Savskom trgu, djelo je ruskog vajara Aleksandra Rukavišnjikova. Stefan Nemanja stoji na vizantijskom šlemu. U jednoj ruci drži mač, a u drugoj Hilandarsku povelju. Spomenik je visok 23 metra i težak 68 tona. Tokom trajanja svečane ceremonije, pušten je i video-snimak sa riječima patrijarha Irineja, koji je nedavno preminuo. On je smatrao da je Stefan Nemanja bio veliki državnik. Okupljenima se obratio i predsedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik. Na svečanosti je izveden prigodni umjetnički program. Muzičari obučeni u srednjovekovnu odjeću izveli su muziku koja podsjeća na to vrijeme, a u ulozi velikog župana Stefana Nemanje nastupio je glumac Nebojša Kundačina. Svečanosti na Savskom trgu prisustvovali su još premijerka Srbije Ana Brnabić, predsjednik Skupštine Ivica Dačić, gradonačelnik Beograda Zoran Radojičić, zamjenik gradonačelnika Goran Vesić, velikodostojnici Srpske pravoslavne crkve, ambasador Rusije u Beogradu Aleksanda Bocan-Harčenko, gradonačelnik Banjaluke Draško Stanivuković, predstavnici diplomatskog kora… U delegaciji Opštine Berane bio je i šef Biroa za odnose sa javnošću, Nikola Urošević.
Предсједник општине Беране Драгослав Шћекић састао се данас са градоначелником Београда Зораном Радојичићем у престоници Србије, гдје на позив предсједника Србије Aлександра Вучића и градоначелника борави поводом откривања Савског трга на празник Светог Саве, на платоу испред некадашње Жељезничке станице. Састао се и са градоначелником Бањалуке Драшком Станивуковићем. Предсједник Шћекић је заједно са градоначелницима посјетио Храм Светог Саве на Врачару гдје их је дочекао владика Стефан, старешина Храма. Делегација је посјетила и мјесто гдје је сахрањен патријарх српски Иринеј. Након тога су у згради Геозавода (Београдска задруга) у Савамали гдје је сада предузеће “Београд на води“ упознали се са истоименим пројектом. Подсјетимо, споменик Стефану Немањи, великом жупану Рашке и родоначелнику владарске династије Немањића Стефану Немањи, откриће предсједник Србије Александар Вучић на свечаности која је почела у 20 часова и коју преноси Радио-телевизија Србије на свом Првом програму.
Он је истакао да је Свети Сава надишао вријеме још за живота
Његово Преосвештентво Епископ будимљанско-никшићки и администратор
Митрополије црногорско-приморске Г. Јоаникије упутио је честитку
свештенству, монаштву, вјерном народу Митрополије црногорско-приморске и
Епархије будимљанско-никшићке, и свим људима добре, поводом прослављања
великог празника Светог Оца нашег Саве, првог Архиепископа и
просветитеља српског.
„Овај дивни празник ове године дочекујемо у другачијим
околностима због епидемије али ћемо га обиљежити и прославити скромно,
по наших храмовима пригодним програмима мањег обима“, казао је владика Јоаникије.
Владика је пожелио да Свети Сава благослови сву нашу дјецу и наше школе као заштитник српске просвјете.
„Да благослови учитеље, наставнике, професоре и све оне који
се уче и који уче. Да дарује исцељење многим болесницима који болују у
болницама и својим домовима. Данашње љекаре који се труде око
болесника“, рекао је владика.
Он је истакао да је Свети Сава надишао вријеме још за живота.
„Спојио се са божанском вјечношћу, сјединио се са Христом што значи да је он присутан у сваком времену. Он се сјединио са нама, ушао у душу народа и украсио је свим божанским љепотама“, навео је владика Јоаникије.
Stanovnici Tološa traže od Glavnog grada i
državnih organa da organizuju zbor građana na kojem će im neko objasniti
gdje će u njihovom naselju biti priključak za autoput Bar – Boljari ali
i sama trasa. Takođe, zahtijevaju od nadležnim i da im se objasni ko ih
i zbog čega anketira, jer su im nedavno podijeljeni anketni listići
koje treba da popune. Na anketnom listiću, kako je kazao Zoran Marinović, koordinator za rad mjesnih odbora u SNP-u, ima 15 pitanja.
– Između ostalog se traži da vlasnik imovine popuni podate o školskoj
spremi, koliko ima zemljišta, kada je objekat izgrađen i koliko ih ima,
da li je u pitanju divlja gradnja, koliko članova ima u domaćinstvu…
Ja lično nijesam dobio anketni listić i ne znamo kome su sve
podijeljeni, ali sam imao uvid. Čovjek koji ga je dobio rekao mi je da
ga je donio poštar koji je tada kazao da će se vratiti po njega. Taj
čovjek se interesovao u Institutu za preduzetništvo i ekonomski razvoj
„IPER” koji sprovodi anketu, ali niko ništa nije znao da mu objasni. Mi
tražimo da se pojasni gdje će biti priključak i kome će i koliko oduzeti
imovine, te kako će je platiti. Zbog toga tražimo zbor građana i
odgovore na naša pitanja – rekao je Marinović.
Potpredsjednik mladih SNP-a Glavnog grada Milosav Božović istakao je da je anketni listić dostavljen putem pošte, a uglavnom je baziran na socio-ekonomski položaj mještana u ovom kraju.
– Međutim, mještanima nije predočeno kuda bi trebalo da prođe ta
obilaznica, a pritom je ovaj dio Tološa već devastiran izgradnjom
trafostanice, pa mještani nemaju zdrave uslove za život. Gradnjom
priključka još više će se zagaditi životna sredina Tološa – istakao je
Božović.
On je kazao da zbog svega navedenog mještani Tološa traže da se
organizuje zbor građana na koji bi bili pozvani predstavnici Glavnog
grada i državnih institucija koje su nadležne za ovo pitanje.
– Na zboru očekujemo da dobijemo sve potrebne odgovore, a naročito na pitanje o ugroženosti životne sredine – poručio je Božović.
Pored istorijske postavke, biće mjesta i za prirodnjački dio, za, kako to reče Slobodan Delić, direktor Parka prirode “Piva”, spoj čovjeka i prirode
Bogato istorijsko nasljeđe Pive od ove godine biće sabrano na jednom
mjestu – u regionalnom muzeju koji će biti smješten u kuli čuvenog
junaka Lazara Sočice, u selu Goransko.
Pored istorijske postavke, biće tu mjesta i za prirodnjački dio, za,
kako to reče Slobodan Delić, direktor Parka prirode “Piva”, spoj čovjeka
i prirode.
“Tu smo koncipirali da ima više priča. Prva priča je istorijska, u
glavnoj kući, kuli Lazara Sočice. Tu će biti istorija Pive od prvih
nalazišta i istorijskih podataka o postanku čovjeka na ovim
prostorima. U tom dijelu će biti jedna prostorija koja će opisivati
život Lazara Sočice, tu će biti neki njegovi lični predmeti. U jednom
dijelu, na oko 100 kvadrata, došli smo na ideju da je najbolje da
napravimo prirodnjački muzej, s kolegama iz Prirodnjačkog muzeja Crne
Gore. Razmišljali smo da je u Pivi spoj čovjeka i prirode napravio jednu
priču koja i danas traje. Eto, i Park prirode koji postoji pokazuje
kolike su prirodne vrijednosti ovog kraja”, kazao je Delić za “Vijesti”.
Koncept sa više priča: Slobodan Delić foto: Svetlana Mandić
Biće tu, objašnjava on, i suvenirnica, kacelarijski prostor,
ugostiteljski dio, ali i apartman za smještaj gostiju i sala za
sastanke.
“I porodica Vukotić ima dio legata u tom prostoru. Čim vremenski
uslovi dozvole počeće radovi koje će izvesti firma ‘Koto’. Nadam se da
će do jula-avgusta sve biti završeno i da ćemo imati jedan novi
turistički proizvod na zadovoljstvo svih ljudi koji se bave turizmom u
Pivi. Došlo je najzad na red da se i kula završi i bude uvrštena u
turističku ponudu Pive i da i ona ispriča svoju priču”, kazao je Delić i
dodao da najveći dio finansira Ministarstvo kulture, a dio i Opština
Plužine.
Prof. dr Perko Vukotić, kome je vojvoda Lazar bio pradjed, kazao je
da je Lazarevim potomcima drago što će kula konačno biti pretvorena u
muzej.
1 / 5 Foto: Privatna arhiva
“Bilo nam je žao da propada, a plašili smo da se ne pretvori u neke
profane stvari poput kafane. Rado smo se odrekli svojih nasljednih prava
u korist takve inicijative i radujemo se što će se tu stvoriti jedno
lijepo mjesto gdje će moći da se uči o istoriji Pive i vojvodi Lazaru.
Nadam se da će se ostvariti ideja da to bude ‘živa kuća’ gdje će
dolaziti kulturni i naučni stvaraoci koji će se kraće ili duže vrijeme
tu zadržavati i stvarati. Da to ne bude samo mjesto sjećanja na ono što
je bilo, već živo mjesto stvaranja, kulturni doprinos današnjici i
budućnosti”, kazao je Vukotić.
Vrata kule zatvorena u jesen 1987. godine
Kulu je Lazar Sočica sagradio u drugoj plovini 19. vijeka i bila je
jedna od najvećih i najljepših kuća toga vremena u Crnoj Gori.
Učitelj u penziji Sreten Cicmil, koga Pivljani uvijek toplo preporuče
kada treba naći “najboljeg sagovornika o kuli”, prisjetio si i kada su
vrata tog velelepnog zdanja bila posljednji put otvorena.
Učitelj u penziji: Sreten Cicmilfoto: Svetlana Mandić
“Kula je sagrađena 1864. godine. Lazar je sagradio kulu na tri nivoa:
prizemlje, sprat i potkrovlje površine 350 metara kvadratnih. Potom je
ispred kule, cijelom dužinom dvorišta podignut pomoćni objekta površine
350 metara kvadratnih, kao i kameni zid visine oko dva metra koji joj
daje avlijski izgled. Na njima su ugrađene puškarnice”, kazao je Cicmil
pokazujući otvore na kuli.
Poslije Lazareve smrti, kula je prešla u vlasništvo njegovog sina
Rista-Muja, koji je poginuo u Drugom svjetskom ratu. Kako Mujo nije imao
djece, imovina Lazara Sočice je 1946. godine postala državno
vlasništvo.
Poslije Drugog svjetskog rata, kula je pretvorena u đački internat,
zatim prostor za smještaj milicije i nastavnika, a jedno vrijeme je
korišćena i kao omladinska sala za partijske sastanke i kulturno-zabavni
život i igranke.
“Zadnja igranka u ovoj kuli održana je negdje u jesen 1987. godine.
Ja sam tada s omladinom Goranska i đacima pripremio jedan
kulturno-zabavni program i posle završetka našeg programa omladina je
nastavila sa igrankom. To je bila posljednja igranka. Od tada je kula
prepuštena sama sebi, nije imala nikakvu upotrebnu funkciju i počelo je
njeno urušavanje”, prisjeća se učitelj u penziji.
Mještani Goranska su na zboru u jesen 1999. godine prikupili 9.320
maraka i pokrenuli inicijativu da se formira Odbor za obnovu kule.
SO Plužine je tu inicijativu prihvatila i naredne godine formirala Odbor.
“Opština Plužine, istaknuti pojednici i sve privredne organizacije sa
teritorije opštine koje su tada upješno poslovale, donirale su izvjesna
sredstva, pa je njena adaptacija počela 2001. godine. Tada je podignut
pomoćni objekat, konaci, dobrim dijelom je urađen i avlijski objekat, a
na kuli je postavljena krovna konstrukcija i pokrivena je plehom.
Postavljena je i drvena stolarija i kada su sredstva utrošena, sa
radovima je prekinuto. Opet se 2008. godine nešto sredstava prikupilo,
pa je počela unutrašnja izgradnja, krečenje, postaljanje podova i 2010.
je prekinuto sa radovima”, kazao je Cicmil.
Nakon dogovora Ministarstva kulture i Opštine Plužine, krajem 2019.
godine, da kuli Lazara Sočice udahnu novi život, kakav ovakvo zdanje
odavno zaslužuje, kula, koja je dobila status kulturnog dobra, ove
godine će ponovo otvoriti vrata. Ovoga puta, kao regionalni muzej.
“To je trebalo mnogo ranije da bude. Mislim da je to zaslužio vojvoda Lazar Sočica”, zaključio je Sreten Cicmil.
Piva moja, a uprava tvoja
Čuveni pivski junak Lazar Sočica bio je čovjek koji je, kako ističu
mnogi savremenici, bio ispred svog vremena. Ostalo je zapisano da je
kralj Nikola, koji je Sočicu zbog hrabrosti, odvažnosti i brzine prozvao
Munjica, svjestan vojvodine snage, kazao:
„Lazare, Piva moja, a uprava tvoja“.
“Šogo Nikolić, serdar Župski, kazao je da od Gacka do Kape Moračke
nema boljeg junaka od Lazara Sočice, dok je vojvoda Perko Vukotić kazao
da u cijeloj Hercegovini nije vidio boljeg junaka od Lazara. Gatački
vojvoda Bogdan Zimonjić, ide još dalje i kaže da u svoj Crnoj Gori i
Hercegovini nema boljeg junaka od Lazara Sočice koga stavlja ispred
Marka Miljanova i Miljana Vukova“, kazao je učitelj u penziji.
Nije Lazar samo na sablji bio vješt. Bio je u svoje vrijeme
“najnapredniji duh, najkulturniji seljak, radnik i domaćin, stvaratelj,
reformator, socijalni i privredni političar”.
“Da je imaš šire okvire, da se istorija našalila s njim da mu
dodijeli ozbiljnije mjesto i drugo poprište, on bi bez sumnje čuda
načinio i tvoraštvom premašio mnoge naše velikane. Ovako pak, u
siromašnoj Crnoj Gori, u besputnoj i planiskoj Pivi…on je uspio da
proživi na Goransku život najvećega gospodina, kulturnoga poglavice, da
umre u Crnoj Gori kao najbogatiji čovjek, kao jedini čovjek na našem
selu koji je u svoju kuću mogao primiti i lorda i grofa, i koji je o
svojem gospodstvu i radljivosti ostavio spomen dokle je Pive”, zapisao
je u “Politici” 1931. godine pripovjedač i putopisac Grigorije Božović.
Ostali samo potomci vojvodine kćerke Joke
Danas od Lazara Sočice, koji je umro 1910. godine i sahranjen ispred
crkve Sv. Jovana u Plužinama, ima potomaka samo po ženskoj liniji.
Lazar je sa suprugom Jovanom, koja je bila rodom od Tasovaca iz Trebinja, izrodio 17 djece.
Prvo petoro djece je umrlo odmah nakon rođenja, dok drugo četvoro djece nije imalo ni pola godine kada je umrlo.
Onda je krajem 80-ih godina 19. vijeka doživio pravu porodičnu
tragediju. Prvo mu je umrla supruga Jovana, a ubrzo za njom i petoro
djece, tako da su mu ostala samo dva sina, Mujo i Bećo, i kćerka Joka.
“Kako je vojvoda mnogo pažnje davao obrazovanju, a djeca mu bila
dobri đaci, Muja je spremao za Pariz da bude pravnik, a Beća za Beč, da
se školuje za ljekara. Nažalost, i Bećo je umro i njegova smrt je
vojvodi teže pala od svih ostalih“, ispričao je Cicmil.
Mujo je u Prvom svjetskom ratu bio komandant Pivskog bataljona, a u
Kraljevini Jugoslaviji ban Zetske banovine i perjanik. Bio je oženjen od
Vukotića, a ubijen je u Nikšiću 1943. godine.
Vojvodini potomci ostali su samo po ženskoj liniji. Kćerka Joka bila je udata za čuvenog barjaktara Perka Vukotića.
Novinari u Crnoj Gori obilježili su juče
svoj dan, odnosno 150 godina postojanja novinarskog zanimanja, koji se
obilježava povodom izlaska prvog štampanog lista „Crnogorac” objavljenog
1871. godine.
Predsjednik Crne Gore Milo Đukanović poručio je da su novinari jedni od ključnih reformatora i pokretača društva u njegovoj kontinuiranoj transformaciji.
– Nastavićemo da doprinosimo izgradnji građanskog društva posvećenog evropskim vrijednostima – poručio je Đukanović.
Predsjednik Skupštine Aleksa Bečić izjavio je da će se snažno boriti da napadi na novinare ostanu samo prošlost.
– Nažalost, napadi na novinare, među kojima se ističu oni na Oliveru Lakić, kao zločin protiv slobodne riječi koji se završio fatalnim ishodom u slučaju Duška Jovanovića, ali i napadi na imovinu medijskih kuća, bili su snažna karakteristika tranzicione epohe u kojoj živimo – poručio je Bečić.
Premijer Zdravko Krivokapić naveo je da odaje posebno
priznanje poslenicima javne riječi, koji su bili i ostali hrabri
učesnici i hroničari svih istorijskih vrtloga i bura.
Ministarka javne uprave, digitalnog društva i medija Tamara Srzentić
istakla je da duga i bogata istorija crnogorskog novinarstva obavezuje
na jačanje medijskog pluralizma i slobode govora. Šefica Misije OEBS-a u
Crnoj Gori Maryse Daviet čestitala je Dan novinara i
zahvalila im na radu tokom protekle godine, koju je obilježila
pandemija. Zamjenik rukovodioca ODT-a Nikola Boričić i državni tužilac portparol Vukas Radonjić
istakli su da bez nezavisnog, objektivnog, istinitog i slobodnog
informisanja nema demokratskog društva. Predsjednik SOBNOR-a Crne Gore Radojica Radojević
poručio je da značaj medijskih poslenika u demokratskom društvu i
ogromna moć koju imaju u svojim rukama potvrđuju se svakodnevno.
Skupština od ponedeljka organizuje izložbu posvećenu 150 godina novinarstva u Crnoj Gori.
Nagrađen Burzan Gradonačelnik Cetinja Aleksandar Kašćelan uručio je novinaru Danilu Burzanu nagradu za životno djelo „Crnogorac”, koju dodjeljuje Društvo crnogorskih novinara. – Potreba javnosti da zna, kako bi na osnovu pravovremenih i sveobuhvatnih informacija mogla da odlučuje o životnim i profesionalnim pitanjima, ostaje temeljni zadatak novinarske profesije, koja se mora oduprijeti svim pritiscima i sveprisutnom padu standarda – kazao je Kašćelan. D.Lj
Urednici „Dana” uručena nagrada Udruženje novinara Crne Gore dodjelilo je juče godišnje nagrade i to: Rajki Raičević, urednici političke rubrike u „Danu“, Mišu Vujoviću, novinaru „IN4S“, Perici Đakoviću, novinaru i uredniku Novi TV, Ivi Bajković, bivšoj novinarki RTCG i bivšoj glavnoj i odgovornoj urednici RTV Budva. Nagrade za životno djelo dobili su Rade Vukićević, dopisnik beogradskih medija, Ranko Pavićević, bivši novinar Radija Crne Gore i dopisnik „Dana“ iz Budve, i Momčilo Vuksanović, osnivač „Srpskih novina“, Srpske TV i radija. Nagradu za reportažu dobio je direktor Radija „Svetigora“ otac Nikola Pejović. Mihailu Medenici pripala je nagrada za kolumnu. Nagradu za najboljeg fotoreportera dobila je Nikolina Kovačević. Za sajt i blog nagrađen je Ivan Milošević.
Lokalna uprava Plužina organizovala je besplatnu školu skijanja za
djecu, mlade i odrasle sa područja te opštine. Sedmodnevna škola
skijanja realizovana je na području sela Goransko, a učestvovalo je oko
40 djece od šest do 17 godina.
-Ove godine nismo imali prijavljenih iz kategorije omladine i odraslih,
već su nam se prijavili samo osnovci i srednjoškolci. Škola je
realizovana u periodu od 11. do 18. januara i svi učesnici su bili
zadovoljni, rekao je juče „Danu” predstavnik Opštine Plužine Nikola Cicmil.
Školom su rukovodili licencirani instruktori skijanja Goran Vuković i Andrija Joković, čije angažovanje je finansirala Opština Plužine koja je učesnicima obezbijedila i prevoz od naselja do skijališta u oba pravca.
Nevladina organizacija „Ljubitelji skijanja” polaznicima je besplatno omogućila korišćenje skijaške opreme. Besplatnu školu skijanja lokalna uprava Plužina organizuje poslednjih desetak godina, a zbog vremenskih neprilika škola lani nije realizovana.
Pravoslavni vjernici danas obilježavaju Bogojavljanje, praznik krštenja Isusa Hrista. Ovogodišnje obilježavanje tog praznika neće pratiti tradicionalno plivanje za Časni krst, potvrđeno je iz Mitropolije crnogorsko-primorske, piše Dan.Putem društvenih mreža juče su objavljivane informacije da plivanja neće biti u Podgorici, Baru i Nikšiću.Protojerej-stavrofor Slobodan Jokić juče je kazao da u Nikšiću ove godine neće biti organizovano Bogojavljensko plivanje za Časni krst, a zlatnik sa likom Isusa Hrista, koji se dodjeljuje onome ko prvi stigne do krsta, biće dodijeljen zdravstvenim radnicima u gradu pod Trebjesom.“Oni su prvi stigli do onoga Časnog krsta, prvi su bili i danas su na prvom mjestu, tamo gdje je veliko stradanje i tamo gdje je velika potreba. Oni i danas nose taj časni krst Gospodnji za sve nas i za one koji su oboljeli od ove i drugih bolesti”, kazao je on.Istakao je da su zdravstveni radnici u Nikšiću i u Brezoviku nesebično pokazali svoju ljubav prema bolesnima i svima dali primjer kako treba „da se žrtvujemo za bližnjega svoga”.
Danas na Krstovdan u hramu Svetog Arhangela Mihajla na Belavisti bogosluzio je preosvesceni vladika Kirilo. Nasa potpredsjednica Opstine Herceg Novi i Opstinskog odbora SNP Herceg Novi Vesna Samardzic sa vladikom Kirilom !!! Nazdravlje vam Krstovdan
